DERMATOLOJİ

Deri biyopsi işlemleri hem tanı hem de tedavi amacıyla sıkça kullanılan yöntemlerdir. Bu yöntemler punch biyopsi, insizyonel (lezyonun kısmi çıkarılması) veya lezyonun büyüklüğüne göre eksizyonel (lezyonun tamamıyle çıkarılması) biyopsi, shave eksizyon yapılır. Bu yöntemler lezyonun büyüklüğüne, yerleşimine, derinliğine ve iyi ya da kötü huylu olup olmamasına göre hekiminiz kara verecektir. Bu işlemler hakkında açıklam öncesi dikkat çekilmesi gereken konu işlemlerdeki ortak noktalardır. İşlem öncesi hazırlık, işlem için uygulana anestezi ve işlem sonrası yara bakımı ortak noktalar içermektedir. Hekiminiz bu konuda size detaylı bilgilendirme yapacaktır.

İşlem Uygulamaları

A) Uygulama Öncesi

1) Uygulama odası minör cerrahi girişimler için gerekli şartları sağlamalıdır (donanım, temizlik, vb.), Standart preoperatif değerlendirme yapılmalıdır.

2) İşlem, aşamaları, komplikasyonları hakkında hastaya yazılı ve sözlü bilgi verilir ve aydınlatılmış onam formu imzalatılarak alınır. 18 yaşından küçüklerde kanuni velisinin imzası alınır.

4) Hastanın kayıt, fotoğraflama işlemleri dikkatli bir şekilde yapılır.

B) Uygulama

1) Biyopsi alanı bir kalemle işaretlenir.

2) Lokal anestezi yapılır. Lokal anestezinin etkisi 2 dakika içinde sağlanır. Çok kanayan bölgelerde vazokonstrüktif etkinin sağlanabilmesi için yaklaşık 7-15 dakika beklenir.

3) Biyopsi alınacak deri bölgesi çevreden 5 cm’lik bir alanı kapsayacak şekilde antiseptik solüsyon ile temizlenir. Steril delikli örtü bölgenin üzerine örtülür.

4) Biyopsi materyalinin dokudan ayrılması aşamasında doku örneği kibarca zedelemeden tutulmalı, çevre dokuya hafif bir basınç uygulayarak biyopsi materyalinin belirginleşmesi sağlanmalıdır.

5) Oluşan defekti dikerek primer olarak kapatmak genellikle tercih edilir. Bir veya iki epidermal dikiş konması iyileşmeyi hızlandırdığı gibi, hemostaz sağlar, enfeksiyon riskini azaltır ve kozmetik açıdan daha başarılı sonuç alınır. Yara sekonder iyileşmeye ( dikiş atılmadan kendi kendine kapanma) bırakılacaksa, öncelikle hemostaz sağlanmalıdır. Bunun için direk basınç uygulaması, absorbe olan hemostatik Gelfoam, aluminyum klorid heksahidrat, ferrik subsülfat (monsel solüsyonu) uygulanabilir.

6) Dikiş atıldıktan sonra yaraya saf vazelin veya antibiyotikli pomad sürülerek gazlı bezle kapatılır ve bantlanır. Sekonder iyileşmeye bırakılacaksa, hemostaz sağlandıktan sonra antibiyotikli pomad sürülerek gazlı bezle kapatılır ve bantlanır.

7) Alınan parça dermatopatolojik inceleme için formol solüsyonuna koyulur.

C) Postoperatif Değerlendirme

1) Operasyondan 24 veya 48 saat sonra operasyon bölgesi açılır ve izotonik ile yıkanır.

2) Yıkama işlemi ardından antibiyotikli pomad veya saf vazelin uygulanarak basit bir pansuman yapılır.

3) Dikişler alınana kadar günlük pansuman yapılır. Sekonder iyileşmeye bırakıldığında defekt kapanıncaya kadar pansumanlara devam edilir.

4) Dikişlerin alınma zamanı, yüz için 5-7 gün, gövde ve ekstremiteler için 14 gündür. Dikişler alındıktan sonra yara dudakları, doku bantlarıyla (Steri-strips) bir müddet desteklenebilir.

Yan Etki ve Komplikasyonlar

Kanama, enfeksiyon, damar, sinir hasarı, dikişlerin açılması, kötü skar gelişimi, keloid, hipertrofik skar gelişimi, pigmentasyon bozukluğu olarak sıralanabilir.

Punch Biyopsi

“Punch” biyopsi, biyopsi amacıyla lezyonlu deriden tam kat silindir şeklinde doku örneği alınması işlemidir.

“Punch” biyopsi deri lezyonlarının tanısı amacı ile oldukça sık kullanılan, kolay ve pratik bir yöntemdir.

Avantajı tam kat (epidermisden subkutise kadar) deri dokusu sağlaması, çabuk iyileşmesi ve oldukça iyi bir kozmetik sonuç (dikiş ile kapatıldığında) elde edilmesidir.

Dezavantajı ise büyüklük ve derinliğinin sınırlı olmasıdır. Büyük veya derin biyopsi gereken durumlarda, endikasyonlarda ve bazı lokalizasyonlarda (göz kapakları, kulak, el, ayak, el ve ayak parmakları, ekstremiteler ve özellikle de önemli anatomik yapıların yüzeysel seyrettiği lokalizasyonlar) uygun değildir.

Shave Eksizyon

Epidermal veya dermal kökenli papüler lezyonların tanı veya tedavisi için kullanılabilen basit, hızlı ve etkili bir yöntemdir.

Seboreik keratoz, piyojenik granülom, polip ve birçok benin deri tümöründe kullanılan “shave” eksizyon oldukça basit, uygulanması kolay ve etkin bir yöntemdir

Eksizyonel Biyopsi

Nispeten küçük boyutlardaki lezyonların tanı ve tedavisinde işlem sayısını azaltmak için uygulanan bir yöntemdir. Malin melanom şüphesi taşıyan pigmentli lezyonlarda da özellikle tercih edilir.

Eksizyonel biyopsiyle subkutan yağ dokusu, fasya, kasda yerleşmiş derin yerleşimli lezyonların ve yüzeysel lezyonların tümüyle çıkarılması mümkün olabilmektedir. Bu şekilde lezyonun tümünün dermatopatolojik incelemesi yapılabilmektedir. Özellikle melanom şüphesi olan pigmente lezyonlarda, lezyonun tümünün çıkarılması bu açıdan çok önemlidir. Yine bazı benin ve malin tümörlerin aynı anda tedavisi de yapılmış olup, işlem sayısı azalmaktadır.

İnsizyonel Biyopsi

İnsizyonel biyopsi tanısal amaçlı olarak deri lezyonunun yeterli bir parçasının cerrahi olarak

Dermatolojide en sık yapılan cerrahi girişimlerinden birisi olan insizyonel biyopside, eksizyonel biyopsiden farklı olarak lezyonun bir kısmı alınır. Başarılı sonuç alınabilmesi için en uygun bölgeden (genellikle en aktif bölge veya en tipik bölge) subkutan dokuyu da içerecek derinlikte bir parça alınması gerekir. Derinlik ön tanılara ve lezyonun özelliklerine göre de ayarlanabilir.